Antalya, iklimi ve doğasının yanı sıra eşsiz tarihi yapılarıyla da dikkat çekici bir şehirdir. Antalya’nın en gözde yapılarından biri olan Aspendos Antik Kenti, her yıl binlerce turist ağırlamaktadır.
Aspendos Nerede
Peki uzun geçmişi ve etkileyici yapıları ile dikkatleri üzerine çekmeyi başaran Aspendos nerede? Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Aspendos, oldukça popüler bir şehir olan Antalya sınırlar içinde bulunur.
Serik’in merkezine 10 km mesafede yer alan Aspendos, şehir merkezine 47 km uzaklıktadır. Şehrin sembolü haline gelen Aspendos, Antalya’da görülmesi gereken yerler arasında ilk sırada bulunmaktadır.
Aspendos'a Nasıl Gidilir?
Antalya antik kentleri ile kültür turizminde de öne çıkmaktadır. Binlerce yıldan beri yerleşim alanlarının kurulduğu şehir, birçok uygarlık tarafından yaşam alanı olarak tercih edilmiştir. Şehrin çok kültürlü bir yapıya ulaşmasını sağlayan antik kentler arasında Aspendos, dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır.
Antalya Aspendos Antik Kenti, son derece eski olmasına rağmen günümüze kadar özenli bir şekilde korunmuştur. İçerisinde birçok farklı yapının bulunduğu Roma yerleşim alanı, etkileyici efsanelerin de çıkış noktası haline gelmiştir.
Özgün ve görkemli mimarisinin yanı sıra dayanıklı yapısıyla da ilgi odağı haline gelen Aspendos Antik Kenti, ziyaretçileri büyüleyen bir görünüme sahiptir.
Aspendos’a gitmek için çeşitli ulaşım yöntemleri bulunur. Özel araç ve taksiyle ulaşımın yanı sıra Antalya Otogarı’ndan Serik’e giden otobüslere binebilirsiniz. Serik ilçesinden Aspendos’a giden minibüsleri kullanarak kısa süre içerisinde antik kente seyahat edebilirsiniz.
Aspendos Antik Kenti'nin Tarihi ve Hikayesi
Antalya’da yer alan Aspendos Antik Kenti’nin geçmişi oldukça eskidir. MÖ 10. yüzyıla tarihlenen antik kentin Akalar tarafından kurulduğu düşünülmektedir. Eski Tunç Çağından itibaren yerleşim alanı olarak kullanılan şehir MÖ 5. yüzyılda Pers
İmparatorluğunun hakimiyeti altına girer. MÖ 467 yılında yapılan Eurymedon Savaşı’nın ardından şehir Büyük İskender tarafından yönetilmeye başlar.
Büyük İskender’in yönetimiyle beraber antik kentin en parlak yılları yaşanmaya başlar. Roma Döneminde etkileyici yapılar inşa edilir. Aspendos Antik Kenti zaman içerisinde Bizans ve Selçuklu gibi farklı devletler tarafından da yönetilmiştir. Bu süreçlerde geçmişte inşa edilen yapıların bakımı gerçekleştirilmiştir. Özellikle Selçuklular tarafından yapılan restore çalışmalarının izlerine hala rastlanılabilir.
Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin himayesinde kalan Aspendos Antik Kenti, 1930 senesinde detaylı bir restorasyondan geçerek ziyarete açılır. Yerleşim alanı geçmişte şarap, zeytin, bağcılığın yanı sıra atlarıyla da dünyaya nam salmıştır.
Antik kentin içerisinde Aspendos Antik Tiyatrosu, su kemerleri, bazilika, agora, hamam, stadio, anıtsal çeşme, akropol, anıtsal tak ve meclis binası kalıntıları yer alır.
Aspendos Tiyatrosu'nun Tarihi ve Mimari Özellikleri
Aspendos Antik Kenti söz konusu olduğunda akla gelen ilk soru ‘’Aspendos Tiyatrosu nerede?’’ sorusudur. Antik kentin içerisinde bulunan tiyatronun tam konumunu öğrenmek oldukça kolaydır. Aspendos Tiyatrosu Antalya’nın doğusunda bulunan Serik ilçesine 10 km uzaklıktadır. Belkıs Köyü’ne son derece yakın olan antik kente ulaştığınızda Aspendos Theatre bütün ihtişamıyla karşınıza çıkacaktır.
Aspendos Antik Tiyatrosu ve Aspendos Su Kemerleri, 2015 senesinde UNESCO Geçici Miras Listesine girmeyi başarmıştır. Yüzlerce yıllık tarihiyle zamana meydan okuyan tiyatro, MS 2. yüzyılda Roma Devleti tarafından yapıldığı düşünülür. Dünyanın en iyi akustiğine sahip olan bu yapı, İmparator Marcus Aurelius tarafından Aspendoslu Theodorus'un oğlu Mimar Zenon’a yaptırılmıştır. Sahne binasının girişindeki yazıtlarda Curtius Crispinus ve Curtius Auspicatus isimli iki kardeşin binayı tanrılara ve imparatora ithaf ettiği okunur.
Antik tiyatronun mimarisi görkemli ve dikkat çekicidir. Sahne binası, antik Roma tiyatro binalarında olduğu gibi iki kattan oluşur. Tiyatro binasının iki katında da farklı sütunlar kullanılmıştır. Alt katta ion, üst katta korint sütun kullanımı yapının girift bir görünüme sahip olmasına imkan tanır. Sütun aralarındaki nişlere heykeller eklenerek estetik bir dokunuş katılmıştır.
Binanın orta kapısının üzerindeki Dionysos kabartmasının çevresi bitkiler ve motiflerle sarılmıştır. Antik tiyatrolarda gerçekleştirilen etkinlikler Antik Yunan’da şarap tanrısı olarak bilinen Dionysos adına yapılmıştır. Özellikle bağ bozumunda halk, tanrılara şükranlarını sunmak ve bereketi artırmak için çeşitli şenlikler düzenlemiştir.
Tiyatro binası kapıları, farklı kullanım amaçlarına göre kullanılmıştır. Zemin kattaki kapılar tiyatro oyununda sanatçıların kullanması için tasarlanırken, zeminin altında kalan kapılar ise dövüşlerde hayvanların girişi için hazırlanmıştır.
Aynı dönemde inşa edilen diğer tiyatro yapılarından farklı olarak oturma yerlerinden manzara değil, sahne görülmektedir. Yapının çevresinin tamamen kapalı olması, akustiği güçlendirerek seyircilerin sesleri rahatlıkla duymasını sağlar.
Oturma yerlerinin her birinin genişliğinin 45 cm olduğu bilinir. 9000 kişilik geniş bir seyirci kapasitesine sahip olan Aspendos Antik Tiyatrosu’nda bu kapasite 15.000 kişiye kadar artırılabilir. Toplam 41 adet oturma sırası bulunan tiyatronun orkestra bölümü yarım daire biçimindedir.
En alt bölümde ‘’İmparator Locası’’ olarak adlandırılan oturma alanı yer alır. Bazı oturma yerlerinin üzerinde ise isimler olduğu dikkat çekmektedir. Binanın yapımında mermer ve kayaçlar kullanılmıştır.
Sahne binasında, Selçuklular Döneminde yapılan restorasyondan kalan turkuaz renkli çiniler bulunmuştur. Sahne binasının Selçuklu hükümdarı tarafından bir süre saray olarak kullanıldığı düşünülür.
Aspendos Antik Tiyatrosu, 1994 senesinden itibaren Uluslararası Opera ve Bale Festivali’ne ev sahipliği yaparak tarihe meydan okumaktadır.
Aspendos Antik Kenti Efsanesi
Dünyanın dört bir yanından turistin ilgi odağı haline gelen Aspendos Antik Kenti hakkında birçok rivayet bulunmaktadır. Bu rivayetler arasında öne çıkanı ise Aspendos Kralı ve mimar kardeşler hakkında olan efsanedir.
Aspendos Kralı’nın kızı, evlilik çağına gelmiştir. Kral, kızını evlendireceği kişinin şehre ve halka faydalı biri olmasını ister. Şehre ulak göndererek kent için yararlı bir yapı inşa eden ile kızını evlendireceğini duyurur. Pek çok genç erkek, çeşitli yapılar inşa etmek üzere işe koyulur.
Gençlerin arasında iki mimar kardeş de vardır. Kardeşlerden biri antik kente su kemerleri yapar. Su kemerleri, halkın ihtiyacı olan suyu karşılamaktadır. Kral bu yapıyı incelediğinde kararını verse de haksızlık olmaması adına diğer kardeşin inşa ettiği yapıyı da görmek ister. Böylece antik tiyatroya gitmeye karar verir.
Aspendos Kralı, antik tiyatroyu gördüğünde adeta büyülenir. Etkileyici mimarisinin yanı sıra kusursuz bir akustiğe sahip olan tiyatronun sahnesinde çıkarılan en ufak ses, en arka sıralardan duyulur. Kral en arka sırada durduğu esnada fısıltı şeklinde ‘’Kızını benimle evlendirmelisin.’’ cümlesini işitir. Sesin geldiği yeri ararken sahnedeki Mimar Zenon’u görür ve kızını onunla evlendirmeye karar verir.
Aspendos Yakınında Gezilecek Yerler
● Zeytintaşı Mağarası
● Uçansu Şelalesi
● Sillyon Antik Kenti
● Serik Merkez Camii
● Pednelissos Antik Kenti
● Likya Kral Yolu
● Şehitlik Parkı
Turistik gezilere katılarak veya bireysel olarak gezebileceğiniz Aspendos’un ziyaret saatleri mevsime göre değişim gösterse de açılış saati 08.00 olarak belirlenmiştir. Girişi ücretli olan yapıyı dilerseniz bilet ile dilerseniz ise müze kart kullanarak ziyaret edebilirsiniz.
Keşif sürecinde konaklama aşaması son derece önemlidir. Konforlu bir konaklama, keyifli bir gezi yapmanıza olanak tanır. Kusursuz bir tatil süreci geçirmek için misafirlerine yüksek konfor sağlayan Calista Luxury Resort’ta konaklayarak şehrin her noktasını detaylı bir şekilde keşfedebilirsiniz.
